Hemoroidy u kobiet – jak zapobiegać, jak sobie z nimi radzić?

He­mo­ro­idy mogą po­ja­wić się w każ­dym wieku. Sie­dzą­cy tryb życia, mała ak­tyw­ność fi­zycz­na, stres, za­par­cia, nad­miar kawy i her­ba­ty, picie zbyt małej ilo­ści pły­nów spra­wia­ją, że to pro­blem do­ty­czą­cy czę­sto także mło­dych ko­biet. Ry­zy­ko ich roz­wo­ju znacz­nie zwięk­sza się w okre­sie ciąży i po po­ro­dzie. Jak im za­po­bie­gać? Jak ra­dzić sobie, kiedy po­ja­wią się pierw­sze ob­ja­wy he­mo­ro­idów? Pod­po­wia­da­my.

Cho­ro­ba he­mo­ro­idal­na to dość po­wszech­na do­le­gli­wość, wy­ni­ka­ją­ca z nad­mier­ne­go roz­cią­gnię­cia ścian na­czyń krwio­no­śnych w oko­li­cach od­by­tu. He­mo­ro­idy to w rze­czy­wi­ści okre­śle­nie po­du­szecz­ko­wa­tych struk­tur, które fi­zjo­lo­gicz­nie od­po­wie­dzial­ne są za uszczel­nie­nie uj­ścia od­by­tu. Zdro­we he­mo­ro­idy nie dają żad­nych nie­po­ko­ją­cych ob­ja­wów. Do­pie­ro gdy do­cho­dzi do nad­mier­ne­go roz­cią­gnię­cia he­mo­ro­idów i za­le­ga­nia w nich krwi, roz­wi­ja się stan za­pal­ny. Wów­czas po­ja­wia­ją się pierw­sze ob­ja­wy ży­la­ków od­by­tu. A to wy­raź­ny sy­gnał, by roz­po­cząć le­cze­nie.

Sza­cu­je się, że bli­sko jedna trze­cia po­pu­la­cji w pew­nym mo­men­cie swo­je­go życia zmaga się z cho­ro­bą he­mo­ro­idal­ną. Winny jest m.in. sie­dzą­cy tryb życia i zła dieta, skut­ku­ją­ce za­par­cia­mi, które sprzy­ja­ją roz­wo­jo­wi tej nie­przy­jem­nej do­le­gli­wo­ści. Pro­blem ten do­ty­czy obu płci, choć u ko­biet może po­ja­wiać się czę­ściej. Dla­cze­go? Ze wzglę­du na wa­ha­nia hor­mo­nal­ne oraz zwięk­szo­ną pre­dys­po­zy­cję do ży­la­ków od­by­tu w okre­sie ciąży i po­ło­gu.

Przy­czy­ny he­mo­ro­idów u ko­biet

Choć to scho­rze­nie ma pod­ło­że dzie­dzicz­ne, to zde­cy­do­wa­na więk­szość czyn­ni­ków ry­zy­ka roz­wo­ju he­mo­ro­idów wy­ni­ka z pro­wa­dzo­ne­go trybu życia. Za­rów­no brak ak­tyw­no­ści, jak i in­ten­syw­ny i re­gu­lar­nie po­wta­rza­ny wy­si­łek fi­zycz­ny przy nie­któ­rych ak­tyw­no­ściach sprzy­ja­ją roz­wo­jo­wi ży­la­ków od­by­tu. Pro­wa­dze­nie sie­dzą­ce­go trybu życia po­wo­du­je za­stój krwi w na­czy­niach i po­wsta­wa­nie obrzę­ków, a to pro­sta droga do cho­ro­by he­mo­ro­idal­nej.

Cho­ro­by i pro­ble­my czyn­no­ścio­we ukła­du po­kar­mo­we­go ma­ją­ce wpływ na czę­stość wy­próż­nień także przy­czy­nia­ją się do roz­wo­ju ży­la­ków od­by­tu. Za­par­cia i trud­no­ści z wy­próż­nia­niem, ale też bie­gun­ki sprzy­ja­ją roz­wi­nię­ciu się stanu za­pal­ne­go wokół od­by­tu.

He­mo­ro­idy u ko­biet po­ja­wia­ją się także czę­sto w cza­sie ciąży. Duże zmia­ny za­cho­dzą­ce w or­ga­ni­zmie w tym okre­sie sprzy­ja­ją cho­ro­bie he­mo­ro­idal­nej, szcze­gól­nie u tych pań, które mają ku temu pre­dys­po­zy­cje ge­ne­tycz­ne.

Jakie są przy­czy­ny he­mo­ro­idów w ciąży?

To do­le­gli­wość dosyć po­wszech­nie do­ty­ka­ją­ca ko­biet cię­żar­nych. Na po­ja­wie­nie się he­mo­ro­idów pod­czas ciąży wpły­wa kilka czyn­ni­ków:

• pre­dys­po­zy­cje ge­ne­tycz­ne,
• in­ten­syw­ne zmia­ny hor­mo­nal­ne, w tym przede wszyst­kim wzrost stę­że­nia pro­ge­ste­ro­nu; hor­mon ten ma wpływ na kon­dy­cję i na­pię­cie żył, co bez­po­śred­nio wiąże się z gro­ma­dze­niem się w nich krwi i wy­stę­po­wa­niem obrzę­ków,
• na­cisk po­więk­sza­ją­cej się ma­ci­cy na duże na­czy­nia krwio­no­śne, co skut­ku­je spo­wol­nie­niem prze­pły­wu krwi i roz­sze­rze­niem żył bie­gną­cych po­ni­żej ma­ci­cy; w kon­se­kwen­cji po­ja­wia­ją się obrzę­ki, a na­pie­ra­ją­ca na ścian­ki na­czyń krew po­wo­du­je ich roz­cią­ga­nie, po­wsta­wa­nie sta­nów za­pal­nych i roz­wój guz­ków krwaw­ni­czych od­by­tu,
• za­par­cia – to pro­blem szcze­gól­nie uciąż­li­wy w ciąży; in­ten­syw­ne par­cie na mię­śnie od­by­tu i „prze­sia­dy­wa­nie” w to­a­le­cie sprzy­ja­ją roz­wo­jo­wi he­mo­ro­idów. 

Pierw­sze ob­ja­wy he­mo­ro­idów – jak je roz­po­znać?

Pierw­sze symp­to­my, że w oko­li­cy od­by­tu roz­wi­ja się stan za­pal­ny, są dosyć cha­rak­te­ry­stycz­ne. To przede wszyst­kim swę­dze­nie i ból, uczu­cie dys­kom­for­tu i wra­że­nie nie­cał­ko­wi­te­go wy­próż­nie­nia po wi­zy­cie w to­a­le­cie. Do­le­gli­wo­ści bó­lo­we na­ra­sta­ją wraz z roz­wo­jem cho­ro­by, u nie­któ­rych pa­cjen­tów pod­czas wy­próż­nia­nia może po­ja­wić się krwa­wie­nie. A to już wy­raź­ny sy­gnał, że na­le­ży roz­po­cząć le­cze­nie.

Wraz z roz­wo­jem cho­ro­by ob­ja­wy na­si­la­ją się, może dojść także do wy­pa­da­nia he­mo­ro­idów ze szcze­li­ny od­by­tu. Ważne, aby je umie­ścić z po­wro­tem w od­by­cie, a na­stęp­nie udać się na dia­gno­sty­kę i kon­sul­ta­cję do spe­cja­li­sty. Na­le­ży nie­zwłocz­nie roz­po­cząć te­ra­pię, po­nie­waż nie­le­czo­ne guzki mogą pro­wa­dzić do po­waż­niej­szych uszko­dzeń tka­nek, po­głę­bia­nia się obrzę­ków i do za­krze­pi­cy.

Od czego za­cząć le­cze­nie he­mo­ro­idów?

Naj­le­piej jest roz­po­cząć le­cze­nie już przy pierw­szych ob­ja­wach. Warto sto­so­wać do­mo­we spo­so­by lub do­stęp­ne w ap­te­ce bez re­cep­ty żele i maści na he­mo­ro­idy na bazie wy­cią­gu z kasz­ta­now­ca. Ma on wła­ści­wo­ści ścią­ga­ją­ce i prze­ciw­za­pal­ne. Się­gaj­my po leki na he­mo­ro­idy z do­dat­kiem sub­stan­cji znie­czu­la­ją­cych, które po­mo­gą ła­go­dzić nie­przy­jem­ne do­le­gli­wo­ści bó­lo­we.  

Ze wzglę­du na duże ry­zy­ko roz­wo­ju he­mo­ro­idów w ciąży, szcze­gól­nie ważna jest dba­łość o pro­fi­lak­ty­kę w tym okre­sie. W przy­pad­ku po­ja­wie­nia się uciąż­li­wych ob­ja­wów, można sto­so­wać do­mo­we spo­so­by na he­mo­ro­idy, a także maści i żele do­od­byt­ni­cze sto­so­wa­ne miej­sco­wo do ła­go­dze­nia bólu i po­draż­nie­nia. Warto jed­nak pa­mię­tać, aby le­cze­nie he­mo­ro­idów w ciąży i sto­so­wa­nie ja­kich­kol­wiek pre­pa­ra­tów skon­sul­to­wać z le­ka­rzem spe­cja­li­stą. 

Jak za­po­bie­gać he­mo­ro­idom u ko­biet?

By ustrzec się przed cho­ro­bą he­mo­ro­idal­ną i przy­kry­mi do­le­gli­wo­ścia­mi, pa­mię­taj o 5 pod­sta­wo­wych za­sa­dach pro­fi­lak­ty­ki:

1. Dieta bo­ga­ta w błon­nik. Wa­rzy­wa i owoce, naj­le­piej spo­ży­wa­ne na su­ro­wo, to bo­ga­te źró­dło błon­ni­ka po­kar­mo­we­go, który re­gu­lu­je mo­to­ry­kę jelit i za­po­bie­ga za­par­ciom.
2. Dużo zdro­wych pły­nów. Pij dużo wody nie­ga­zo­wa­nej, świe­żo wy­ci­ska­nych soków owocowo-​warzywnych i her­bat zio­ło­wych. Nie tylko na­wod­nią or­ga­nizm, ale też za­po­bie­gną za­le­ga­niu tre­ści w ukła­dzie po­kar­mo­wym i trud­no­ściom z wy­próż­nia­niem. Uni­kaj moc­nej kawy i her­ba­ty.
3. Re­gu­lar­ne ćwi­cze­nia. Re­gu­lar­ny ener­gicz­ny 30-​minutowy spa­cer po­bu­dza krą­że­nie, za­po­bie­ga­jąc za­sto­jo­wi krwi w ży­łach i obrzę­kom. W ciąży i po po­ro­dzie pa­mię­taj o ćwi­cze­niach dna mied­ni­cy i mię­śni Kegla. Wzmac­nia­ją one mię­śnie cewki mo­czo­wej i po­bu­dza­ją krą­że­nie w ob­rę­bie mied­ni­cy.
4. Hi­gie­na miejsc in­tym­nych. Sta­raj się myć po każ­dym wy­próż­nie­niu, uży­wa­jąc de­li­kat­nych środ­ków. Pod­czas wi­zy­ty w to­a­le­cie nie na­pi­naj in­ten­syw­nie mię­śni od­by­tu. Pro­wa­dzi to do wzro­stu ci­śnie­nia w na­czy­niach i ich roz­cią­ga­nia.
5. Prze­wiew­na bie­li­zna. Uni­kaj ubrań ze sztucz­nych ma­te­ria­łów, po­zwól skó­rze od­dy­chać.

Czego jesz­cze warto uni­kać, by za­po­biec he­mo­ro­idom? Warto wy­eli­mi­no­wać al­ko­hol i nad­mier­ne ilo­ści kawy i her­ba­ty. Dieta lek­ko­straw­na i re­gu­lar­ne po­sił­ki po­zwa­la­ją wy­re­gu­lo­wać pracę ukła­du po­kar­mo­we­go i zmniej­szyć ry­zy­ko cho­ro­by.